اقتصاد نفتی – خانم فرقانی

اقتصاد نفتی 

نفت وگاز دو منبع مهم انرژی در زندگی انسان محسوب می شوند همه دولتها نقش مهم این ماده را در رشد و توسعه صنعت و تکنولوژی می دانند. اهمیت نفت باعث شده تا کشورهای صادرکننده بدنبال افزایش قیمت فروش و کشورهای مصرف کننده همواره بدنبال قیمت مناسبی برای خریدنفت باشند.دراین مبحث محدودیتهایی که اقتصاد متکی به نفت برای کشورمان ایران ایجاد می کند می پردازیم.مسأله مهم اینکه ایران با داشتن این منابع طبیعی فراوان،در زمینه اقتصادی هنوز کشوری پیشرفته محسوب نمی شود.

دلایل متعدد داخلی و خارجی در توسعه نیافتگی اقتصاد ایران دخیل است. با کشف اولین حلقه چاه نفت در مسجد سلیمان توجه کشورهای استعماری به ایران شدت یافت . مداخله بیگانگان در عرصه زندگی اقتصاد – سیاسی ایران از اوایل قرن 19 آغاز شد  به لحاظ ناتوانی شاهان در اداره امور کشور مداخله بیگانگان باعث شد که اقتصاد سنتی نسبتا قوی کشور، به یک اقتصاد مبتنی بر نفت تبدیل شود. وابستگی روزافزون اقتصاد ایران به نفت، ضمن تسهیل صنعتی شدن محدود از طریق کاربرد تکنیک های سرمایه بر، رشد اقتصادی بلندمدت را همراه نداشته است. در عوض وابستگی به نفت، روحیه ضد توسعه ای و تمایل به فعالیت های راحت طلبانه ایجاد کرد و تمایلات نوآوری را تضعیف قیام های متعدد ملت ایران علیه نفوذ بیگانگان و استبداد داخلی در نهایت به پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 انجامید و دو اصل استقلال آزادی مهمترین اهداف انقلاب اسلامی شد (بهشتی، 82: 115). به همین دلیل همه کشورهایی که ازپیروزی انقلاب ناخشنود بودند ازهمه ابزار و وسایل برای ضربه زدن به انقلاب استفاده کردند ،ترورشخصیتهای مهم وتحریم ومحاصره اقتصادی ومهمترین آن جنگ تحمیلی است.

در دوره بعد از انقلاب ،ایران با موانع و مشکلات متعددی رو به رو شد. که از بین آنها می توان جنگ تحمیلی ویرانگر هشت ساله عراق علیه ایران را نام برد که موجب ویرانی کشور و تشدید مشکلات اقتصادی- اجتماعی شد. (بهشتی،116). از دیگر حوادث و رخدادهایی که بعد از انقلاب تاثیرات مخرب و سویی داشت می توان به دگرگونی های سیاسی ، مدیریتی، افت و خیزهای درآمد نفت به منزله عامل مسلط در اقتصاد ایران ، تحریم خارجی و حصر اقتصادی اشاره کرد (نوبخت،754:85).

همزمان با کشف نفت در ایران در سال های قرن 20، اهمیت ژئوپولتیکی ایران افزایش یافت. در نتیجه مداخله بیگانگان در عرصه سیاسی کشور بیشتر شد. با مرور زمان ساختار اقتصاد ایران تغییر یافت و به درآمدهای نفت وابسته شد؛ به ویژه بعد ازجنگ جهانی دوم و بالاخص بعد از افزایش قیمت نفت در سال 1352 وابستگی کشور به نفت بیشتر شد.

 

نویسنده : دبیر مطالعات ، سرکار خانم اعظم فرقانی

تایید کننده مطلب : مدیریت آموزشگاه ، نجمه مدبری


امتیاز شما به این محتوای آموزشی ؟ جمع امتیاز 0/20