ساسانیان(سالهای 224تا651)
شاهنشاهان ساسانی که اصلیتشان از استان پارس بود بر بخش بزرگی از جنوبغرب آسیا چیرگی یافتند . پایتخت ساسانیان در تیسفون نزدیکی بغداد در عراق امروزی بود.
سلسله اشکانیان به دست اردشیراول ساسانی منقرض شد.وی سلسله ساسانیان را بنا نهاد که تا سال 652 مدر ایران ادامه یافت . دولت ساسانی حکومت ملی و متکی به دین و تمدن ایرانی بود و قدرت بسیار زیادی کسب کرد. در این دوره جنگهای ایران و روم نیز ادامه یافت. در همین زمان مانی به تبلیغ مذهب خود پرداخت. مانی پس از مسافرت به هند و آشنایی با مذهب بودایی سیستم جهان مانوی مذهبی خودرا که التقاطی ازمذهب زرتشتی ،بودایی ومسیحی و اسطوره بودبادقت تنظیم کردودرکتاب شاپورگان اصول آنها را بیان کرد و هنگام تاجگذاری شاهپور اول به شاه هدیه کرد.
مانی اصول اخلاقی خودرا برپایه فلسفه ی روشنایی و تاریکی که ازلی و ابدی هستند استوار نمود.در واقع این اصول خودداری قتل نفس حتی درمورد حیوانات،نخوردن می،دوری اززن ، جمع نکردن مال ،واکنش در مقابل زندگی پرتجمل وپرازلذت طبقه حاکم وعکس العمل منفی برابربحران اجتماعی پایان حکومت اشکانی وآغاز حکومت ساسانی است.شاپوروهرمزد،نشرچنین مذهبی راتجویزکردندزیرا باوجودمخالفت آن باشهوت پرستی وغارتگری وسود جویی طبقات حاکم،ازجانبی مردم رابه راه معنویت وآشتی خواهی سوق می دادوازجانب دیگرازقدرت مذهب زرتشت می کاست.
جنبش معنوی مانی به سرعت درجهان آن روز گسترش یافت وتبدیل به نیرویی شدکه باوجود جنبه منفی آن باهدف شاهان ونجبا وپیشرفت جامعه ان روزی وفق نمی داد.پیشوایان زردشتی وعیسوی که باهم درنبرد بودندمتحدشدندودوران شاهی بهرام اول که شاهان آسا وشهوت پرست بوددرجریان محاکمه اورامحکوم ومقتول نمودند(276)ازآن پس مانی کشی آغازشدومغان مردم بسیاری رابه نام زندک(زندیق)کشتند.مانویان دردوجانب شرق وغرب ،درآسیای میانه تاسرحدچین ودرغرب تاروم پراکنده شدند.امپراتوری ساسانی دراثرمشکلات داخلی وخارجی ضعیف شد.آخرین پادشاه این سلسله یزدگرد سوم بود.دردوره اومسلمانان عرب به ایران حمله کردندوایرانیان را در جنگهای قادسیه ،جلولا،نهاوند،شکست دادندوبدین ترتیب حکومت ساسانی ازبین رفت.
نویسنده : دبیر محترم مطالعات ، خانم اعظم فرقانی
تایید کننده مطلب : مدیریت آموزشگاه ، خانم نجمه مدبری